Programma Integraal Samenwerken zette de afgelopen vijf jaar maritieme procesinnovatie nadrukkelijk op de kaart. Meer dan 300 professionals van deelnemende bedrijven droegen bij aan het programma Integraal Samenwerken. Het innovatieprogramma is daarmee het grootste in de maritieme industrie van de afgelopen decennia.

Integraal Samenwerken is in september 2013 afgesloten met de publicatie ‘Beter samenwerken in de maritieme maakketen’ en een eindcongres op woensdag 18 september onder dezelfde naam. Het eindrapport verscheen daarnaast in afgeslankte vorm als bijlage bij het Scheepsbouw Nederland magazine en de SWZ Maritime, twee maritieme vakbladen.

Kopstukken uit de maritieme sector Sjef van Dooremalen, Bram Roelse, René Berkvens, Kees Smit, Teus van Nordennen en Ubald Nienhuis delen hun visie op ketensamenwerking. In de hoofdstukken daarna lichten de projectleiders van de deelprojecten de innovaties en nieuwe toepassingen voor de maritieme maakindustrie toe die zijn ontwikkeld.